Stichting Behoud Stad, Natuur en Landschap Rijnland
Uit het
Analyse
Lastige speurtocht naar alternatief RGL
DOOR BINNERT GLASTRA
LEIDEN - Het referendum over de Rijn Gouwe Lijn (RGL) is achter de rug
en de gemeente Leiden heeft besloten het overduidelijke 'nee' dat de stad liet
horen, over te nemen. Maar nu begint het pas. De andere gemeenten die bij de RGL
betrokken zijn, en de provincie hebben Leiden tot de zomer de tijd gegeven om
een gelijkwaardig alternatief te vinden. Daarover bestaan ontzettend veel
ideeën. Zelfs de weggestemde sneltram is niet geheel uit beeld. Een overzicht
van de uitgangspunten van de belangrijkste betrokkenen.
De provincie
'De Rijn Gouwe Lijn komt er hoe dan ook', zegt verantwoordelijk gedeputeerde
Martin Huls steevast. Het provinciebestuur betreurt de referendumuitkomst en
baalt er behoorlijk van dat Leiden de RGL dwarsboomt. Met ingang van volgend
jaar wordt het, dankzij een nieuwe wet, voor de provincie gemakkelijker om haar
zin door te zetten bij weigerachtige gemeenten. Of het (nieuwe) provinciebestuur
daar gebruik van gaat maken, is nog onduidelijk.
De lokale politiek
Verkeerswethouder Steegh neemt het voortouw in het zoeken naar een oplossing.
Hij benadert het probleem optimistisch en 'ziet al lijnen', al is de vraag of de
provincie daarmee genoegen neemt. In de gemeenteraad neemt het bestaande
NS-spoor door Leiden een belangrijke rol in als oplossing, De mogelijkheid van
een versoberde RGL op dat tracé is reëel en kan mogelijk ook de goedkeuring van
de provincie wegdragen. Aan de andere kant is het geld dat het rijk wilde
bijdragen aan de RGL, geoormerkt voor 'innovatief hoogwaardig openbaar vervoer'.
Het is de vraag of het rijk aan een extra stoptreintje wil meebetalen.
Andere oplossingen komen zeker niet bij de PvdA-fractie vandaan, die is doodsbenauwd voor de publieke opinie. Bij de fractie is het vertrouwen gering dat Leiden zich achter welke PvdA-oplossing ook zou kunnen scharen. Van de coalitiepartijen hoopt de SP op gratis milieuvriendelijke bussen, droomt GroenLinks van een RGL via een ander binnenstadstracé én vindt de ChristenUnie de bestaand-spooroptie ideaal. Bij de oppositie is bestaand spoor in beeld bij CDA en de Stadspartij Leiden Ontzet. Leefbaar Leiden en D66 spreken zich niet uit over een favoriet alternatief. De VVD houdt vast aan de oorspronkelijke RGL.
Opmerkelijk is dat de RGL nog steeds steun vindt in de coalitie. Ook al ging de referendumvraag over 'de RGL door Leiden', het gemeenteraadsbesluit met die vraag laat wel toe dat de RGL over een ander tracé door de stad komt. Die mogelijkheid houdt de coalitie graag open.
De regiogemeenten
De RGL blijft het uitgangspunt voor de betrokken regiogemeenten. Zeker ten
oosten van Leiden, waar al fors is geïnvesteerd en zelfs al wordt gewerkt aan de
RGL. Ze zullen de RGL door het Leidse centrum niet zonder slag of stoot opgeven.
Een route langs Leiden is voor hen geen oplossing. Alphen aan den Rijn heeft al
wel een bestemming voor RGL-geld, mocht Leiden toch afvallen. Dan wil Alphen een
RGL naar Schiphol.
In Noordwijk en Katwijk, de beoogde halteplaatsen van de RGL-west, is de standvastigheid voor de sneltram iets minder groot. In die gemeenten vinden veel partijen een vrije busbaan naar Leiden Centraal ook een prima oplossing.
De actiegroepen
De Fietsersbond is tegen rails in de stad. Daardoor krijgen fietsers minder
ruimte en zouden zij zich klem kunnen rijden. Over een alternatief heeft de bond
zich niet uitgesproken. Reizigersorganisatie Rover daarentegen voelt best voor
rails, zolang het maar om een echte stadstram gaat en niet over een halve trein.
Rover vindt verder dat het tramnetwerk zich niet richting het oosten, maar naar
de echte Leidse regio moet uitstrekken (zoals Voorschoten, Leiderdorp en
Oegstgeest). Voorstander van de bestaand-spoorvariant is actiegroep Stoom, die
vooral bestaat uit RGL-tegenstanders langs de Lammenschansweg. Ondernemer Peter
Labrujère hooptop meer transferia, waar reizigers overstappen op busjes die hen
verder de stad in brengen.
De Leidenaar
Wat de Leidenaars willen, is net zo duidelijk als de referendumvraag: volstrekt
niet. Er zullen Leidenaars tussen de nee-stemmers zitten die geen rails willen,
die hem niet door de Breestraat maar ook niet over bestaand spoor willen, of die
niets voelen voor honderden bussen op de Hooigracht. En zo zijn er nog 1001
argumenten te bedenken waarom Leidenaars 'nee' hebben gezegd. Het is daarom dat
D66 er op hamert dat ook over het alternatief een referendum gehouden moet
worden. Steegh lijkt er echter weinig voor te voelen om het resultaat opnieuw in
een referendum aan de stad voor te leggen. Ook in de gemeenteraad lijkt daarvoor
geen meerderheid te vinden.